Czy można sprawdzić zawartość paczki przed jej odebraniem od kuriera?
Zakupy realizowane przez Internet to dzisiaj codzienność. Coraz częściej oczekujemy na paczki z zamówionymi towarami, także te przesyłane z zagranicy. Nie zawsze jednak zawartość przesyłek odpowiada temu, co zostało przez nas zamówione. Większość z nas zastanawia się zatem, czy istnieje możliwość weryfikacji zawartości paczki, zanim pokwitujemy kurierowi jej odbiór. Kwestia ta dotyczy zwłaszcza przesyłek COD, czyli „za pobraniem”. Sprawdźmy więc, czy możemy żądać otwarcia paczki przed jej odbiorem.
Zacznijmy od tego, co mówią przepisy
A przepisy prawne, dokładnie Kodeks Cywilny i Ustawa Prawo przewozowe, jasno wskazują, że jako odbiorcy przesyłki nie jesteśmy uprawnieni do żądania otwarcia przesyłki i weryfikacji jej zawartości przed pokwitowaniem jej odbioru i dokonaniem zapłaty (dotyczy przesyłki „za pobraniem”). Regulacje prawne precyzyjnie określają w ten sposób, że odpowiedzialność za przesyłkę oraz jej ewentualne uszkodzenia ponosi firma kurierska aż do momentu odbioru przesyłki przez adresata. Oczywistym jest zatem stwierdzenie, że żądanie od kuriera otwarcia i sprawdzenia paczki w momencie, kiedy to on ponosi za przesyłkę pełną odpowiedzialność, jest po prostu nierealnym wymaganiem.
Kwestie dotyczące braku możliwości otwarcia przesyłki przed jej formalnym odbiorem (pokwitowanie, podpis, ewentualne uiszczenie opłat) definiowane są także w regulaminach firm świadczących usługi kurierskie. W zdecydowanej większości przypadków jasno określa się w ten sposób, że dopiero przyjęcie przesyłki, czyli podpis plus dokonanie zapłaty (dotyczy to przesyłek „za pobraniem”, a także wymagających uregulowania opłat transportowych lub też należności celnych) zdejmuje odpowiedzialność za przesyłkę z kuriera i przenosi ją na odbiorcę przesyłki.
Niektóre firmy kurierskie dopuszczają sprawdzenie zawartości przesyłki przed jej formalnym odbiorem. Opcja taka jest jednak usługą podlegająca dodatkowej opłacie i w odrębny sposób uwzględnia ją cennik danej firmy kurierskiej. Warto pamiętać w tym przypadku, że usługę sprawdzenia zawartości przesyłki przed jej odbiorem zleca najczęściej nadawca przesyłki. To istotne zatem, jeśli to my nadajemy przesyłki, a dodatkowo są to przesyłki kurierskie międzynarodowe (zagraniczne), np. do Norwegii, Kanady, czy USA.
Jest przepis, który budzi nieco wątpliwości…
To dokładnie § 2 art. 545 Kodeksu cywilnego, który mówi, iż „W razie przesłania rzeczy sprzedanej na miejsce przeznaczenia za pośrednictwem przewoźnika, kupujący obowiązany jest zbadać przesyłkę w czasie i w sposób przyjęty przy przesyłkach tego rodzaju; jeżeli stwierdził, że w czasie przewozu nastąpił ubytek lub uszkodzenie rzeczy, obowiązany jest dokonać wszelkich czynności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności przewoźnika.” Niektórzy interpretują ten przepis, jako sposób na zweryfikowanie zawartości przesyłki przed jej odbiorem. Jednak w przepisie tym nie ma wcale wskazania, że przewoźnik ma obowiązek zgodzić się na otwarcie paczki przed jej formalnym pokwitowaniem. Co więcej, przepisy Prawa przewozowego stanowią regulację szczególną względem Kodeksu cywilnego, a zatem są ponad nim. W myśl przepisów Prawa przewozowego nie jesteśmy uprawnieni do żądania otwarcia przesyłki i weryfikacji jej zawartości przed pokwitowaniem jej odbioru i dokonaniem zapłaty.
Przepisy Prawa przewozowego dopuszczają jednak wyjątek
Art. 74 ust. 1 Ustawy Prawo przewozowe mówi, iż „Jeżeli przed wydaniem przesyłki okaże się, że doznała ona ubytku lub uszkodzenia, przewoźnik ustala niezwłocznie protokolarnie stan przesyłki oraz okoliczności powstania szkody. Przewoźnik wykonuje te czynności także na żądanie uprawnionego, jeżeli twierdzi on, że przesyłka jest naruszona.”
Zatem wspomniany wyjątek od braku możliwości weryfikacji zawartości przesyłki przed jej odbiorem to sytuacja, w której przesyłka nosi ślady otwarcia, naruszenia, czy uszkodzenia. Otwarcie przesyłki następuje tutaj przez kuriera, w naszej obecności, jako adresata. Po dokonaniu oględzin zawartości przesyłki spisany zostaje stosowny protokół w związku z zaistniałą sytuacją.
